Nef’i Bahar Kasidesi – eski alfabe
I normally post in English, but the poem here is just too complex to translate. If you don’t speak and understand Turkish, skip this post.
This post is about a poem of Nef”i who lived in 17th century Istanbul. Even if the political situation of him is still discussed, the poem I post here is quite famous.
Nef’i’nin bahar kasidesinin eski alfabe ile yazılışı (ilk 4 beyti)
Osmanlıcasını -veya eski Türkçesini diyelim- Farsça ve Arapça sözlüklerden buldum:
Esdi nesîm-i nevbahâr, açıldı güller subh-u dem
Açsun bizüm de gönlümüz, sakî meded sun câm-ı cem
Erdi yine ürd-i behişt, oldu hevâ anber-sirişt
Alem behişt-ender-bihişt, her kûşe bir bağ-ı irem
Gül devri ıyş eyâmıdır, zevk-u safâ hengâmıdır
Âşıkların bayrâmıdır, bu mevsim-i ferhunde-dem
Dönsün yine peymâneler, olsun tehî humhâneler
Raks eylesun mestâneler, mutribler itdükçe negam
Kelimeler
- nesim
- نسيم esinti, yumuşak yel
- nev
- نو yeni
- nevbahâr
- نو بهار ilkbahar
- subh
- صبح sabah
- dem
- دم nefes, soluk, zaman
- sakî
- ساقى içki dağıtan kimse
- meded
- مدد yardım / imdat / medet
- câm
- جام kadeh bardak fincan
- Cem
- جم (bkz. cam-ı cem)
- cam-ı cem
- جام جم Kelime anlamıyla Cem’in kadehi demek olsa da divan edebiyatı ve tasavvufta arif insanın gönlü manasına gelir. (bkz. eksisozluk)
- behişt
- بهشت cennet
- ürd-i behişt
- اردیبهشت veya اردبهشت . Fârisî güneş takviminde bir ay (Nisan 21 ile Mayıs arası) bkz. Wiktionary bkz. eksisozluk
- anber
- عنبر güzel koku
- sirişt
- سرشت doğa, tabiat 2. yaradılış
- ender
- اندر içinde
- kûşe
- köşe
- bağ-ı irem
- باغ إرم irem bağı. Cennete benzeyen bahçe-bağ
- ıyş
- عيش zevk
- eyâm
- ايام günler
- safâ
- صفا gönül şenliği, ferahlık
- hengâm
- هنگام zaman, mevsim, dönem
- ferhunde
- فرخنده kutsal, mutlu
- peymâne
- پيمانه kadeh
- tehî
- تهی boş
- hum
- خم küp, testi
- humhâne
- خم خانه şarap mahzeni
- raks
- رقص dans
- mestâne
- مستانه sarhoş, mest olmuşcasına
- mutrib
- مطرب şarkıcı
- negam
- نغم melodi
Günümüz Türkçesiyle
İlkbahar yeli esti, sabah güller açıldı
Bizim de gönlümüz açılsın, sakî yardım et, sun Cem’in kadehinden
Erdi yine bahar ayı, hava anber koktu
Her yer cennet içre cennet oldu, her köşe bir irem bağı
Gül zamanı zevk günleridir, zevk ve sefa zamanıdır
Aşıkların bayramıdır, bu mutlu ve kutsal zaman
Sarhoşlar yine dönsün, şaraphaneler boşalsın
Mest olmuşlar dans etsin, şarkıcılar nağme çaldıkça
Burada geçen içki, sarhoş, kadeh ve aşık kelimelerinin aynen diğer divan edebiyatı örneklerinde olduğu gibi kelime anlamında kullanılmadıklarını da belirtmek isterim.
El yazması
Divanın tamamının eski alfabe ile yazılmış bir el yazmasını şurada bulabilirsiniz: Link
Bahar kasidesi sayfa 35’te (veya PDF sayfası ile 160’ta)